
09 Μαΐ Κενώσεις μωρού
Κάθε πότε ένα μωρό που θηλάζει, έχει κενώσεις και πώς πρέπει να είναι; Πολλοί νέοι γονείς δεν ξέρουν τι να περιμένουν και βρίσκουν τις κενώσεις των μωρών τους ανησυχητικές! Οι κενώσεις μπορεί να έχουν συνήθως διάφορες μορφές και πυκνότητα.
Οι λόγοι είναι πολλοί ; η ηλικία του μωρού, αν το μωρό θηλάζει λαίμαργα και καταπίνει και αέρα, αν παίρνει συμπλήρωμα σιδήρου, αν έχει αλλεργία σε κάποια τροφή, αν περνάει κάποια ίωση κ.α. όλα τα παραπάνω μπορεί να επηρεάσουν.
Συχνότητα Κενώσεων
Όσο οι κενώσεις του μωρού είναι μαλακές, το μωρό θηλάζει κανονικά και παίρνει ικανοποιητικό για την ηλικία του βάρος, δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας.
Συχνότητα Ούρων
Τις πρώτες μέρες μετά την γέννηση, τα ούρα πρέπει να είναι άοσμα.
Οσον αφορά στο χρώμα,μπορεί να παρατηρήσετε ροζ ή κόκκινες χρώσεις,η οποία οφείλεται το πιθανότερο σε αυξημένη ποσότητα ουρικού οξέος και ασβεστίου (εικόνα 1). Σε αυτή την περίπτωση αν το μωρό θηλάζει συστηματικά (8-10 φορές/ημέρα), και η ποσότητα του γάλακτος είναι επαρκής το σύμπτωμα αυτό θα εξαφανιστεί μέσα στις 24 ώρες.

Εικόνα 1: Ούρα με κρυστάλλους ουρικού οξέος
Νεογέννητο: Μυκώνιο
Ένα μωρό που θηλάζει αποκλειστικά τις πρώτες 3 μέρες έχει το λεγόμενο μυκώνιο,κολλώδεις δηλαδή κενώσεις μαύρου ή σκούρου πράσινου χρώματος (εικόνα 2).

Εικόνα 2: Μυκώνιο
Νεογέννητο: Μεταβατικές κενώσεις
Μετά την 3η μέρα γεννήσεως, οι κενώσεις του μωρού γίνοται λίγο πιο ανοιχτόχρωμες (όλες οι αποχρώσεις του μουσταρδί), υδαρείς και έχουν μία αισθητή μυρωδιά (εικόνα 3). Η συχνότητα των κενώσεων (ούρων και κοπράνων) συσχετίζεται με την επαρκή πρόσληψη μητρικού γάλακτος.
Τα μωρά που μετά τις 3-4 μέρες από την γέννησή τους, εξακολουθούν να έχουν κενώσεις τύπου «μυκώνιο» χρειάζονται ιατρική παρακoλούθηση.
Αν ένα μωρό δεν έχει κένωση μεταξύ 5ης και 21ης μέρας μετά την γέννηση, πρέπει να επισκεφτεί επειγόντως τον παιδίατρο.

Εικόνα 3: Μεταβατικές κενώσεις
Κενώσεις μετά την εισαγωγή στερεών τροφών
Με την εισαγωγή στερεών τροφών όπως μπανάνα, δημητριακά κ.α. και τον παράλληλο μητρικό θηλασμό, οι κενώσεις τείνουν να είναι πιο σκούρες (καφέ ή σκούρο καφέ), λιγότερο υδαρείς (σαν φυστικοβούτυρο) και δύσοσμες(εικόνα 4).

Εικόνα 4: Κενώσεις μετά την εισαγωγή στερεών τροφών
Περιστασιακά, ένα μωρό μπορεί να μην χωνέψει όλη την ποσότητα της τροφής είτε γιατί από την λαιμαργία του την κατάπιε σχεδόν αμάσητη, είτε γιατί η συγκεκριμένη τροφή δεν ήταν τόσο εύπεπτη για εκείνο. Αυτό θα φανεί στην πάνα του. Ομως δεν συντρέχει κανένας λόγος ανησυχίας! Αν όμως έχει τέτοιου τύπου κενώσεις συνέχεια, είναι αναγκαία η επίσκεψη στον παιδίατρο.
Παραδείγματα τέτοιων περιπτώσεων είναι κόκκινα κομμάτια που μπορεί να σημαίνουν παντζάρια, πορτοκαλί αν έχει φάει καρότα καρότα κλπ. (εικόνα 5)

Εικόνα 5: Κενώσεις με ημιδιαλύμενες τροφές
Κενώσεις μωρού που θηλάζει & παίρνει συμπλήρωμα σιδήρου
Οι κενώσεις είναι πράσινες ή σκούρες πράσινες (εικόνα 6).
Εάν το μωρό σας δεν παίρνει συμπλήρωμα σιδήρου και έχει τέτοιου χρώματος και σύστασης κενώσεις, πρέπει να επισκεφτείτε το συντομότερο δυνατόν τον παιδίατρο σας.

Εικόνα 6: Κενώσεις μωρού που παίρνει συμπλήρωμα σιδήρου
Κενώσεις : Διάρροια
Η διάρροια στα μωρά χαρακτηρίζεται από πολύ υδαρείς κενώσεις χρώματος κίτρινου, πράσινου ή καφέ ανάλογα με τον λόγο εκδήλωσής της (εικόνα 7). Η διάρροια μπορεί να είναι συχνά σημάδι γαστρεντερίτιδας, κοινού κρυολογήματος ή αλλεργίας σε κάποια τροφή ή πιο σπάνια δυσανεξίας στην λακτόζη.
Η διάρροια που οφείλεται σε βακτήριο ή ιό συνήθως κρατάει από 2-3 μέχρι 14 μέρες.
Στην περίπτωση της αλλεργίας σε κάποια τροφή, το μωρό επανέρχεται σιγά σιγά στις κανονικές του κενώσεις μόλις αποκλείσουμε την τροφή που το ενοχλεί, είτε από την διατροφή της μητέρας, είτε από την δικιά του.
Στην διάροια που οφείλεται στην δυσανεξία στην λακτόζη, η μαμά θα πρέπει να ακολουθήσει διατροφή ελεύθερη από λακτόζη.
Μην περιμένετε το μωρό σας να επανέλθει κατευθείαν στις κανονικές κενώσεις του.
Παρατηρήστε αν στις κενώσεις υπάρχει αίμα ή βλέννα και αναφέρετέ το στον παιδίατρο.
Ανεξαρτήτως αιτίας, το βασικό είναι να κρατάτε το μωρό σας ενυδατωμένο, δηλαδή να το θηλάζετε όσο χρειάζεται για αντικαταστήσει τα υγρά που χάνει.

Εικόνα 7: Διάρροια
Κενώσεις : Δυσκοιλιότητα
Η δυσκοιλιότητα δεν είναι συχνή σε μωρά που θηλάζουν αποκλειστικά (εικόνα 8). Ελέγξτε την πρόσληψη μητρικού γάλακτος και την καμπύλη ανάπτυξης του.

Εικόνα 8: Δυσκοιλιότητα
Αφρώδεις, πράσινες & υδαρείς κενώσεις
Στην περίπτωση αφρωδών, πράσινων και υδαρών κενώσεων, το μωρό μπορεί να αναπτύσσεται κανονικά ωστόσο παρουσιάζει δυσφορία μετά τον θηλασμό (σηκώνει τα ποδαράκια του προς το στομάχι του για ανακούφιση) (εικόνα 9).
Εικόνα 9: Κενώσεις λόγω υπερπαραγωγής μητρικού γάλακτος
Τι συμβαίνει σε αυτή την περίπτωση? Η μαμά έχει υπερπαραγωγή γάλακτος, προσφέρει και τα δύο στήθη σε κάθε θηλασμό χωρίςόμως ποτέ να αδειάζουν. Για αυτό τον λόγο, το μωρό λαμβάνει μεγαλύτερη ποσότητα λακτόζης από όση μπορεί να μεταβολίσει και λιγότερη ποσότητα λίπους με αποτέλεσμα να έχει τέτοιες κενώσεις και πονάκια.
Συνήθως το πρόβλημα παρατηρείται μέχρι την πρώτη εβδομάδα μετά την γέννηση και με το λεγόμενο ‘block feeding’ – ένα στήθος άνα θηλασμό για αρκετούς διαδοχικούς θηλασμούς- επιλύεται μέσα σε ένα 48ωρο.
Ένας γενικός κανόνας είναι μικρές κενώσεις και μη επαρκείς πάνες με ούρα σημαίνει μη επαρκής τροφή για το μωρό!!!
Στην περίπτωση αυτή, ελέγχουμε αν το μωρό θηλάζει σωστά ή αν έχει κάποιο παθολογικό αίτιο. Ο τρόπος αντιμετώπισης είναι η σωστή τοποθέτηση του μωρού στο στήθος και η αύξηση των θηλασμών ανά ημέρα.
Αν παρολ’ αυτά, το μωρό συνεχίζει να έχει μειωμένες κενώσεις, επισκεφτείτε τον παιδίατρο.
Βιβλιογραφία:
-
NICE guidelines – Clinical guideline [CG37] – Postnatal care up to 8 weeks after birth-Last updated: Feb. 2015 https://www.nice.org.uk/guidance/cg37/chapter/1-Recommendations
-
https://www.summitmedicalgroup.com/library/pediatric_health/hhg_diarrhea_breast/