Ποια είναι & τι πρέπει να γνωρίζω;
Στην σημερινή εποχή όλο και περισσότεροι άνθρωποι διαγιγνώσκονται με αυτοάνοσα νοσήματα.
Τι σημαίνει το αυτοάνοσο νόσημα και τι προκαλεί την εκδήλωση του?
Το ανοσολογικό μας σύστημα, προστατεύοντάς μας από τους ‘εχθρούς’, επιτίθεται στους εισβολείς, εξωτερικούς (ιοί, βακτήρια, μύκητες, αλλεργιογόνα) και εσωτερικούς ξένους οργανισμούς ή κύτταρα (παραλλαγμένα κύτταρα, όπως τα καρκινικά). Στην περίπτωση των αυτοάνοσων νοσημάτων, το ανοσολογικό μας σύστημα επιτίθεται στον υγιή ΕΑΥΤΟ του, δηλαδή επιτίθεται στα δικά του κύτταρα ή όργανα αναπτύσσοντας αυτό-αντισώματα. Υπάρχουν πολλά είδη αυτοάνοσων νοσημάτων:
- μονο-οργανικά – δηλαδή ο οργανισμός επιτίθεται σε ένα μόνο όργανο (όπως η θυροειδίτιδα Hashimoto, o σακχαρώδης διαβήτης Τύπου 1, η λεύκη)
- συστηματικά- ο οργανισμός επιτίθεται σε περισσότερα από ένα, όργανα (όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ο λύκος, το σκληρόδερμα, πολλαπλή σκλήρυνση κατά πλάκας).
Η αιτία της εκδήλωσης των νοσημάτων αυτών παραμένει άγνωστη. Μπορεί να υπάρχει γενετική προδιάθεση αλλά σίγουρα αυτό όμως δεν σημαίνει ότι επειδή υπάρχει, ο οργανισμός θα νοσήσει. Υπάρχουν επιβαρυντικοί παράγοντες- με το κάπνισμα να παίρνει την πρωτιά!
Καθηγητής Πέτρος Σφηκάκης, Πρόεδρος της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ και διευθυντή της Α΄ Προπαιδευτικής Κλινικής & Μονάδας Ρευματολογίας στο Νοσοκομείο «Λαϊκό», στην εφημερίδα ‘Καθημερινή’
«Όποιος έχει θετικές αιματολογικές εξετάσεις για τα λεγόμενα “αντιπυρηνικά αντισώματα” ή για άλλα αυτοαντισώματα που υποδηλώνουν την παρουσία αυτοανοσίας δεν ασθενεί απαραιτήτως, άρα δεν χρειάζεται ιατρική παρακολούθηση και θεραπεία.
Πως σχετίζεται ο θηλασμός με τα αυτόανοσα νοσήματα?
Ο ερυθηματώδης λύκος μπορεί να προκαλέσει κάποια προβλήματα κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης όπως αποβολές, μωρά με χαμηλό βάρος γέννησης και πρόωρο τοκετό.
Παρολ’αυτά, η μαμά με ερυθηματώδη λύκο ΜΠΟΡΕΙ να θηλάσει. Η φαρμακευτική αγωγή που ακολουθείται στις περισσότερες περιπτώσεις μαμάδων με ερυθηματώδη λύκο, είναι ΣΥΜΒΑΤΗ με τον θηλασμό.
Πολλές μαμάδες με ρευματοειδή αρθρίτιδα κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης και κατά τον θηλασμό, απολαμβάνουν ένα διάλειμμα από τα συμπτώματα του νοσήματος λόγω συγκεκριμένων ορμονικών εκκρίσεων! Η πλειοψηφία των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση των φλεγμονών σε ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα, κατά την διάρκεια του θηλασμού, ΔΕΝ επηρεάζει ούτε την παραγωγή γάλακτος αλλά ούτε και το μωρό!!
Οι γυναίκες με πολλαπλή σκλήρυνση κατά πλάκας, που θηλάζουν έχουν 50% λιγότερες πιθανότητες να υποτροπιάσουν σε σχέση με τις γυναίκες που αποφασίζουν να μην θηλάσουν. Ακόμα και η αμηνόρροια λόγω του θηλασμού, έχει αποδειχθεί ότι συμβάλλει στην μείωση των υποτροπών του νοσήματος.
Μαμάδες σε προχωρημένο στάδιο πολλαπλής σκλήρυνσης κατά πλάκας, έχουν λιγότερες πιθανότητες να θηλάσουν λόγω της πολυπλοκότητας των συμπτωμάτων τους.
Βασιζόμενοι λοιπόν σε νεότερες μελέτες, η απόφαση να τεκνοποιήσει και να θηλάσει μια γυναίκα με πολλαπλή σκλήρυνση κατά πλάκας, είναι ασφαλής για την υγεία της και την υγεία του μωρού της. Και επειδή οι περισσότερες μαμάδες έχουν πάντα την αγωνία αν η φαρμακευτική αγωγή που ακολουθούν είναι συμβατή με τον μητρικό θηλασμό, η Διεθνής Ρευματολογική Ένωση της Αμερικής συμβουλεύει την νέα μαμά να θηλάσει αλλά να είναι πάντα υπό παρακολούθηση της ομάδας των επιστημόνων υγείας, συμπεριλαμβανομένου νευρολόγου, ρευματολόγου, γυναικολόγου και Διεθνούς Πιστοποιημένου Σύμβουλου Θηλασμού IBCLC.
Οι διαταραχές του θυρεοειδούς αδένα μπορεί να εμφανιστούν πριν ή κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης ή ταυτόχρονα με άλλες παθήσεις, όπως το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών και ο διαβήτης. Πολλά προβλήματα θυρεοειδούς είναι το αποτέλεσμα αυτοάνοσων νοσημάτων.
Οι ορμόνες του θυρεοειδούς αδένα παίζουν σημαντικό ρόλο στη λειτουργία του μαστού. Κατά τη διάρκεια της γαλουχίας, βοηθούν στη ρύθμιση τόσο της προλακτίνης όσο και της ωκυτοκίνης.
Η δυσλειτουργία των θυρεοειδών αδένων δεν επηρεάζουν πάντα την παραγωγή γάλακτος.
Στην περίπτωση της πιο συχνής μορφής υποθυρεοειδισμού, το Hashimoto, ένα είδος αυτοάνοσου νοσήματος, μπορεί να παρατηρηθεί μια καθυστέρηση στην λακτογένεση ΙΙ.
- Η παρακολούθηση από έναν ενδοκρινολόγο και η φαρμακευτική αγωγή είναι βασικά στοιχεία για έναν επιτυχημένο θηλασμό! Οποιοδήποτε φάρμακο για τις παθήσεις θυρεοειδούς ΕΙΝΑΙ συμβατό με τον μητρικό θηλασμό.
- Το μασάζ του στήθους από τον μασχαλιαίο αδένα μέχρι την θηλή και οι απαλές συμπιέσεις του στήθους με συγκεκριμένες τεχνικές κατά την διάρκεια του θηλασμού είναι κάποιοι από τους τρόπους για να διατηρήσουμε μια ικανοποιητική για το μωρό μας παραγωγή γάλακτος.
Σε οποιαδήποτε μορφή δυσλειτουργίας των θυρεοειδών αδένων, με την βοήθεια ενός Διεθνούς Πιστοποιημένου Σύμβουλου Μητρικού Θηλασμού IBCLC, η μαμά μπορεί να θηλάσει με επιτυχία!
Ντρίγιου Έλενα
Φαρμακοποιός MSc IBCLC
Συστεγασμένα Φαρμακεία Ντρίγιου
Βιβλιογραφία:
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26888577
- http://www.kathimerini.gr/929724/article/ygeia/ygeia-epikairothta/aytoanosa-noshmata-mia-sygxronh-mastiga
- Breastfeeding Answers Made Simple, Mohrbacher, 2010, p.766
- Dr. Jack’s Newman’s Guide to Breastfeeding, 2014
- Breastfeeding and Rheumatoid Arthritis, National Rheumatoid Arthritis Society of USA, 2017
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4757692/
- La Leche League